Từ ngày 01/6/2025, Nghị định 70/2025/NĐ-CP sẽ chính thức có hiệu lực, mang đến những sửa đổi, bổ sung quan trọng cho Nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn, chứng từ. Văn bản pháp luật mới này sẽ tác động trực tiếp đến cách các doanh nghiệp, hộ kinh doanh lập, quản lý và sử dụng hóa đơn điện tử. Việc nắm bắt kịp thời các thay đổi trong Nghị định 70/2025/NĐ-CP là vô cùng cần thiết để đảm bảo tuân thủ, tránh những sai sót không đáng có.
1. Những cập nhật quan trọng về hóa đơn điện tử
1.1. Mở Rộng Đối Tượng và Nguyên Tắc Lập Hóa Đơn
Nghị định 70/2025/NĐ-CP đã mở rộng đối tượng áp dụng, bao gồm cả các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và nền tảng số. Các đối tượng này có thể tự nguyện sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) giá trị gia tăng (GTGT).
Ngoài ra, Nghị định 70 2025 cũng nhấn mạnh các nguyên tắc lập hóa đơn mới, cụ thể:
- Khuyến khích người tiêu dùng lấy HĐĐT thông qua các chương trình như hóa đơn may mắn.
- Cho phép hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh ủy nhiệm cho bên thứ ba lập HĐĐT.
- Tích hợp biên lai thu phí và HĐĐT trên cùng một định dạng điện tử để tối ưu hóa quy trình.
1.2. Quy Định Chi Tiết Về Thời Điểm và Nội Dung Hóa Đơn
Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định chi tiết hơn về thời điểm lập hóa đơn cho một số trường hợp đặc thù:
- Xuất khẩu hàng hóa: Hóa đơn phải được lập chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo sau ngày thông quan.
- Dịch vụ: Hóa đơn được lập vào thời điểm hoàn thành dịch vụ.
- Các ngành đặc thù: Quy định cụ thể thời điểm lập hóa đơn cho các ngành như vận tải, ngân hàng, bảo hiểm, casino, xổ số, khám chữa bệnh cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
Bên cạnh đó, Nghị định 70 2025 còn bổ sung nhiều quy định mới về nội dung hóa đơn:
- Thông tin người mua: Bổ sung việc ghi số định danh cá nhân hoặc mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách, ngoài các thông tin cơ bản.
- Nội dung hàng hóa/dịch vụ: Quy định cụ thể hơn cho các ngành như dịch vụ ăn uống, vận tải, thương mại điện tử.
- Hóa đơn theo kỳ: Cho phép các dịch vụ như điện, nước, viễn thông, ngân hàng… lập hóa đơn sau khi đối soát dữ liệu, kèm theo bảng kê.
- Hóa đơn xăng dầu, casino: Không bắt buộc phải có tên, địa chỉ, mã số thuế và chữ ký số của người mua.
- Thời điểm ký số: Nếu thời điểm lập và ký số hóa đơn khác nhau, thời điểm ký số phải chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo sau ngày lập.
1.3. Hóa Đơn Khởi Tạo Từ Máy Tính Tiền (HĐĐT từ MTT)
Nghị định 70/2025/NĐ-CP đã bổ sung các đối tượng bắt buộc phải sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền, bao gồm:
- Hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm.
- Các siêu thị, nhà hàng, cửa hàng kinh doanh bán lẻ.
Nội dung của HĐĐT từ MTT cũng được quy định cụ thể, hỗ trợ tra cứu dễ dàng qua mã QR code.
1.4. Thay Thế và Điều Chỉnh Hóa Đơn (Không Hủy)
Đây là một trong những thay đổi cốt lõi của Nghị định 70 2025. Nghị định 70/2025/NĐ-CP đã chính thức bãi bỏ khái niệm hủy hóa đơn. Hóa đơn đã lập, dù có sai sót, chỉ có thể được điều chỉnh hoặc thay thế.
- Văn bản thỏa thuận: Trước khi điều chỉnh/thay thế, người bán và người mua (là tổ chức, doanh nghiệp) cần có văn bản thỏa thuận.
- Lập một hóa đơn cho nhiều lỗi: Cho phép lập một hóa đơn duy nhất để điều chỉnh hoặc thay thế cho nhiều hóa đơn đã sai của cùng một người mua trong cùng một tháng.
- Kê khai thuế: Quy định rõ ràng về việc kê khai thuế đối với hóa đơn điều chỉnh/thay thế thông thường và các trường hợp đặc biệt, giúp doanh nghiệp tránh nhầm lẫn khi hạch toán.
2. Cập nhật về đăng ký, ngừng sử dụng hóa đơn và chứng từ
2.1. Đăng Ký và Ngừng Sử Dụng
Nghị định 70/2025/NĐ-CP bổ sung nhiều quy định mới về đăng ký và ngừng sử dụng hóa đơn:
- Đăng ký: Hệ thống của Tổng cục Thuế sẽ tự động xác minh thông tin người đại diện với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Đối với các trường hợp rủi ro, cơ quan thuế sẽ yêu cầu giải trình trước khi cho phép sử dụng.
- Ngừng sử dụng: Nghị định 70 bổ sung nhiều trường hợp phải ngừng sử dụng hóa đơn, ví dụ như hộ kinh doanh chuyển đổi phương pháp tính thuế, có hành vi lập hóa đơn bán khống, trốn thuế hoặc thuộc diện rủi ro rất cao.
2.2. Quy Định Mới Về Chứng Từ và Trách Nhiệm Các Bên
- Chứng từ: Nghị định 70 2025 bổ sung loại chứng từ khấu trừ thuế dành cho các hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử. Thời điểm lập và ký số chứng từ cũng được quy định chi tiết.
- Trách nhiệm: Nghị định 70/2025/NĐ-CP phân công trách nhiệm rõ ràng hơn cho các bên. Các nhà cung cấp nước ngoài và doanh nghiệp lớn phải gửi dữ liệu hóa đơn điện tử cho cơ quan thuế. Người mua cũng có các quyền mới như tra cứu và nhận file gốc hóa đơn.
3. Tóm lược những thay đổi khác của nghị định 70
Ngoài các nội dung trên, Nghị định 70/2025/NĐ-CP còn:
- Giải thích từ ngữ: Bổ sung định nghĩa mới về “Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền” và “Máy tính tiền”, đồng thời bãi bỏ định nghĩa về “Hủy hóa đơn, chứng từ”.
- Hành vi bị cấm: Thêm hành vi không chuyển dữ liệu điện tử về cơ quan thuế và hành vi làm giả hóa đơn vào danh sách các hành vi bị cấm.
- Xử lý chuyển tiếp: Quy định rõ trách nhiệm của các bên (Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, UBND các cấp) trong việc hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi và xử lý các trường hợp cố tình không tuân thủ.
Việc nắm vững Nghị định 70/2025/NĐ-CP là chìa khóa để các doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định, tối ưu hóa quy trình làm việc và tránh các rủi ro pháp lý. Hãy chuẩn bị sẵn sàng cho những thay đổi này để đảm bảo hoạt động kinh doanh luôn suôn sẻ.
